Sinds de uitgave van ‘Pennevruchten op brandewijn’ uit 1991 is de lijst van literaire vermeldingen van Schiedam uitgebreid.

Literair Schiedam

Kent u namen van schrijvers die in hun werk een vermelding hebben opgenomen over Schiedam en worden ze nog niet genoemd in onderstaande lijst, of in het boekje uit 1991* ? (Zie onderaan deze pagina voor de index) 
Stuur dan a.u.b. een e-post naar archief@schiedam.nl onder vermelding van ‘literatuur na 1991’ of bel 010- 219 1919. 
Uw melding zal worden opgenomen in de lijst en mogelijk verwerkt worden in een nieuwe literaire wandeling in Schiedam Op De Kaart.


Literaire wandeling na 1991 (plus aanvullingen op de belangrijkste schrijvers)

  • Jussi Adler - Olson (1950)  'Dossier 64' 
    Deens auteur. Heeft vroeger een half jaar in Schiedam gewoond "tegenover de Bols fabriek"*. In het (spannende) boek 'Dossier 64' komen enkele verwijzingen naar Schiedam voor.
  • Jan Arends (1925 – 1974)
    Schrijver, dichter en literair vertaler. Was volgens artikel in de Volkskrant collega van Ferdinand Langen bij reclamebureau Lintas. ◊
  • Maarten Biesheuvel (1939)
    Schrijver en P.C.Hooft prijs winnaar. Geboren in Schiedam. [aanvullen met nieuwe gegevens] (zie ook Ada Loman-Biesheuvel)
  • T.C. (Tom Coraghessan) Boyle (1948)
    Noord-Amerikaans auteur. In zijn boek ‘The Tortilla Curtain’ en ‘World’s End’, vertaald als ‘De tortilla Grens’ en ‘Duyvels End’ komt Schiedam voor. Over de gevolgen van de emigratie van Nederlanders naar Amerika, hun opvattingen en de verhouding tot hun pachters.
  • Jan Campert (1902-1943) Schijver en dichter
    Schreef anoniem verhalen voor het tijdschrift Rijnbende (1928- 1967), een uitgave van de gelijknamige drankenfabrikant te Schiedam. ***
  • Simon Carmiggelt (1913-1987) Columnist. 
    Schreef anoniem verhalen voor het tijdschrift Rijnbende (1928- 1967), een uitgave van de gelijknamige drankenfabrikant te Schiedam. ***
  • Gionanni Della Chiusa (1969-2015)
    Scheef zeven melancholische gedichten ter gelegenheid van 150 jaar Snikken en Grimlachjes van François Haverschmidt, als opmaat voor de uitgave van zijn bundel. Zijn vriend Arnon Grunberg las enkele voor op 29 oktober 2017 tijdens de Piet Paaltjens Parade in de koopmansbeurs. 
  • Nico Dijkshoorn, (1960) 
    Columnist en schrijver. Noemt Schiedam in zijn boek ‘In zijn nabijheid’. In zijn boek ‘Bijna op de radio’ woont producer Doekie ‘the madman’ Maze op een woonboot alhier met verschillende exotische dieren. Trad verschillende malen op in Schiedam. 
  • Arie den Doolaard, (1901-1994) Schrijver
    Schreef anoniem verhalen voor het tijdschrift Rijnbende (1928- 1967), een uitgave van de gelijknamige drankenfabrikant te Schiedam. ***
  • Willem Duys, radio en televisiepresentator. (1928-2011)
    Schreef voor Het Vrije Volk en De Schiedamse Gemeenschap. Werkte vanaf 1954 (toto 1957?) bij het interne reclamebureau van Unilever, de Lintas (Lever's International Advertising Servises) aan de Nieuwe Haven. Zie ook Heinz Polzer, Louis Th. Lehmann, Hans Ferrée en Dimitri Frenkel Frank.**
  • Willem Elsschot /Alfons de Ridder (1882-1960) 
    Belgisch auteur. Was chef-correspondent bij de werf Gusto, Firma A.F. Smulders te Schiedam van 1 december 1907 tot 31 augustus 1911. In deze periode, (op 7 mei 1910 om precies te zijn) voltooide hij het gedicht Het Huwelijk ( "tussen droom en daad staan wetten in de weg en praktische bezwaren").
  • Hans Ferrée (1930), schrijver en copywriter.  
    Werkte bij het interne reclamebureau van Unilever, de Lintas (Lever's International Advertising Servises) aan de Nieuwe Haven. Zie ook Heinz Polzer, Willem Duys, Louis Th. Lehmann en Dimitri Frenkel Frank.**
  • Arnon Grunberg, (1971)
    zie Gionanni Della Chiusa.
  • Maarten ’t Hart (1944)
    Schrijver. Groeide op in Maassluis. Beschrijft ondermeer bezoeken aan de Schiedamse bibliotheek. ‘Het meisje met de zwarte nagels’, ‘De Vlieger’ en ‘De nakomer’. [aanvullen nav nieuwe informatie]
  • Sanneke van Hassel (1971) 'Het Gorzen Alfabet'
    Schrijfster, van onder meer korte verhalen. In 2007 schreef zij acht portretten van bewoners van de Schiedamse wijk de Gorzen.
  • Heere Heeresma (1932 – 2011)
    Schijver en dichter. Een bekend boek van hem is 'Zwaarmoedige verhalen voor bij de centrale verwarming' uit 1973.  
    Was volgens artikel in de Volkskrant collega van Ferdinand Langen bij reclamebureau Lintas. ◊ 
  • Albert Helman (1903-1996), Nederlands-Surinaamse schrijver Schreef anoniem verhalen voor het tijdschrift Rijnbende (1928- 1967), een uitgave van de gelijknamige drankenfabrikant te Schiedam. ***
  • Toine Heijmans (1969) ‘Pristina’ (2014)
    Schrijver en columnist. Pristina gaat over de repatriëringsambtenaar Albert Drilling en zijn omgang met een asielzoekster. [link met schiedam?]
  • Tim Hofman (1988)
    Televisiepresentator. Ging naar het Stedelijk Gymnasium in Schiedam. Diens poëziedebuut heet 'Gedichten van de broer van Roos'
  • Ida Gerhardt (1905-1997)
    Dichteres, opgegroeid in Schiedam. Woonde aan de Overschiesestraat. [aanvullen nav biografie Mieke Koenen] 
  • Natasha Gerson (1969) ‘Plaatstaal’ (1996)
    Schrijfster. Plaatstaal is een krakersroman. [link met schiedam?]
  • Raoul de Jong (1984) 
    Schrijver, woonde (rond 2005) enige tijd in Schiedam.
  • Merlijn Kerkhof (1986)
    Vlaardings journalist en schrijver, schreef onder meer over zijn liefde voor Bach en de band van zijn vader, the Amazing Stroopwafels. Merlijn volgde middelbaar onderwijs aan het Schravenlant
  • Ferdinand Langen (Egbertus Pannekoek 1918-2016)
    Schrijver, publiceerde verschillende boeken tussen 1943 en 1959. Vanaf 1951 werkte Langen voor verschillende reclamebureaus, waaronder Lintas waarbij hij campagnes voor Unilever maakte.◊
  • Louis Th. Lehmann (1920-2012), dichter.
    Werkte bij het interne reclamebureau van Unilever, de Lintas (Lever's International Advertising Servises) aan de Nieuwe Haven. Zie ook Heinz Polzer, Willem Duys, Hans Ferrée en Dimitri Frenkel Frank.**
  • Ada Loman-Biesheuvel (1941)
    Schrijfster, in haar drie verhalenbundels 'Ik zie wel', 'Zie je wel' en 'Je ziet maar' speelt haar jeugd een belangrijke rol. Ze is net als haar bekende broer Maarten in Schiedam opgegroeid.
  • Geert Mak (Vlaardingen, 1946) 'Het ontsnapte land' en 'De Eeuw van Mijn Vader'
    'Het ontsnapte land' (1988) Een oude man droomt in zijn laatste maanden over de eerste reis, van Schiedam naar Zaandam en terug, die hij in de zomer van 1912 als jongen maakte. In 'De Eeuw van Mijn Vader' (1999), een geschiedenis van Nederland in de twintigste eeuw aan de hand van zijn familiegeschiedenis, komt Schiedam veelvuldig voor. (Mak deed hier onder meer veel onderzoek naar bij het Gemeentearchief Schiedam)
  • Herman de Man (1898 - 1946) Schrijver
    Schreef anoniem verhalen voor het tijdschrift Rijnbende (1928- 1967), een uitgave van de gelijknamige drankenfabrikant te Schiedam. ***
  • Hans Müller-Schlösser (1884–1956) 'Die Reize nach Schiedam, eine heitere geschichte'' reisverhaal uit 1942.
    Duitse dichter en auteur. Die Reize nach Schiedam is een reisverhaal uit 1942.
  • Jan Noordegraaf (1927-1990)
    Schrijver en dichter, geboren en getogen in Schiedam. (Zijn vader had een slagerij aan de Singel 122). Schreef vooral maritieme verhalen, waaronder de populaire ‘Kapitein’verhalen.
  • Maria Oomkens (ps van Willemina Racké-Noordijk) (1914-2003) 
    Populaire columniste voor tijdschrift Libelle onder de naam Sherazade. Groeide op in Schiedam en bracht daar een boekje over uit. ‘In Schiedam ben ik geboren’ (1992)
  • Kieke Plooij
    Haar roman 'De Brander' uit 2011, over een homoseksuele jeneverstoker, speelt in Schiedam.
  • Heinz Hermann Polzer oftewel nationale schat Drs. P.  (1919) 
    Werkte bij het interne reclamebureau van Unilever, de Lintas (Lever's International Advertising Servises) aan de Nieuwe Haven. Zie ook Willem Duys, Louis Th. Lehmann, Hans Ferrée en Dimitri Frenkel Frank.** Vanuit dit reclamebureau werd hij uitgzonden naar Indonesië. (Zie Heinde en verre, Nijgh en Van Ditmar, Amsterdam 2005)
  • Herman Meïr van Praag (1929)
    Psychiater en emeritus hoogleraar. Geboren en opgegroeid in Schiedam tot hij werd weggevoerd naar een kamp door de Duitse bezetter. Schreef verschillende boeken over zijn vakgebied, en voor de Volkskrant over psychiatrie en religie. In 2017 verscheen een roman "Slecht zicht, een hommage aan de twijfel". Zei over onze stad: "Mijn herinnering aan Schiedam is: hou van mensen, maar verwacht niet te veel." (bron)
  • Sonja Prins (1912-2009)
    Dichter. (zie Volkskrant 23 december 2006)
  • Gerard Reve (1923-2006)
    Schrijver, een van de grote drie. Woonde enige tijd in Schiedam, in het Proveniershuis en aan De Savornin Lohmanlaan, en de Nassaulaan. [informatie aanvullen nav biografie Nop Maas]
  • Maarten van Roosmalen, columnist van NRC Next. Boek ‘Doe eens normaal’ 
    Column over cultuurscout spelend in boekwinkel Post Scriptum in Schiedam-Noord.
  • Annie M.G. Schmidt (1911-1995)
    Nederlands bekendste kinderboekenschrijfster, werkte (en woonde minstens) in 1933 een jaar in Schiedam [lange haven 111] en werkte in de bibliotheek. [aanvulling informatie volgt]
  • Hans Sleutelaar (1935), dichter
    Begon met Cornelis Bastiaan Vaandrager in 1957 bij het Schiedamse bureau Lintas.***
  • Anne Takens (1938-2013) 'Even schuilen voor het onweer'
    Kinderboekenschrijfster, geboren in Schiedam. In 1986 schreef ze 'Even schuilen voor het onweer'. Het is een autobiografisch kinderboek dat zich afspeelt in Schiedam tijdens de Tweede Wereldoorlog.
  • Cornelis Bastiaan Vaandrager (1935 -1992) Schrijver en dichter
    Begon met Hans Sleutelaar in 1957 bij het Schiedamse bureau Lintas.***
  • Adriaan van der Veen (1916-2003) 
    Heeft gewoond in Schiedam. Zie ‘Verzameld Werk’ [aanvulling informatie volgt]
  • Ronald Vonk (1959 )
    Rotterdams radiomaker bij Radio Rijnmond, oud-verslaggever bij Het Vrije Volk. Schreef behalve over muziek ook een bundel korte verhalen 'Dat moet nog blijken'. Woonde in zijn jonge jaren in Schiedam, studeerde aan Spieringshoek. Zijn vader was arts in een Schiedams ziekenhuis.

*Beschreven in Pennevruchten op Brandewijn:

  • Amicis, Edmondo de
  • Aldegonde, Marnix van Sint
  • Baan, A.
  • Beckman, Thea
  • Biesheuvel, Maarten
  • Boer, Jan Willem de
  • Bois, Eland de
  • Bomans, Godfried
  • Bordewijk, Ferdinand
  • Carmiggelt, Simon
  • Cats, Jacob
  • Clarisse, Joannes
  • Coenen, Frans
  • Deelder, Jules
  • Deken, Aagje
  • Dekker, Eduard Douwes
  • Dendermonde, Max
  • Dorrestijn, Hans
  • Elsschot, Willem
  • Frank, Ernst
  • Gerhardt, Ida
  • Hart, Maarten, ‘t
  • Hartog, Henry
  • Havard, Henry
  • Haverschmidt, Francois
  • Heeresma, Marcus, A. 
  • Holst, Henriëtte Roland
  • Hotz, F.B.
  • Huygens, Constantijn
  • Huysmans, Joris Karel
  • Hennebo, Robert
  • Janssen, Pierre
  • Klappers, Anton
  • Komrij, Gerrit
  • Kruithof, Jacques
  • Lampo, Hubert
  • Lehmann, L. Th. 
  • Noortwijk, Jan van 
  • Penning, Willem Levinus
  • Pellecom, Nicolaas Abraham van
  • Poot, Hubert Korneliszoon
  • Praag, Siegfried E. van
  • Prins, Ary
  • Reve, Gerard
  • Roy, J. La
  • Sauwer, Monika
  • Schmidt, Annie M.G.
  • Schneider, Carl Jan
  • Uyl, Bob den
  • Veen, Adriaan van der
  • Verlaine, Paul
  • Vincent, B.J.J.
  • Vincent, Roze
  • Weemoedt, Levi
  • Wertheim, Maurits
  • Wolff, Betje
  • Zanger, Jan de
  • Zee, Daan van der
  • Zoetmulder, Adrianus Jurianus
  • Zomeren, Koos van

*bron: http://spannings.blogspot.nl/2011/06/jussi-adler-olsen-interview-2011.html
** bron: 'Dimitri Frenkel Frank: de biografie' door Bert van der Veer 
*** bron: https://www.groene.nl/artikel/een-nieuwe-lente-een-nieuw-behang
◊ bron: artikel in Volkskrant over Ferdinand Langen https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/oudste-schrijver-van-nederland-is-niet-meer~b090379b/