Nelly Moerman uit Abcoude is recentelijk afgestudeerd in de kunstgeschiedenis aan de universiteit van Amsterdam. De titel van haar masterscriptie is ‘Lidwina van Schiedam: Houtsneden in vroege drukken’. Hiervoor heeft drs. Moerman onder meer onderzoek bij het Gemeentearchief Schiedam verricht.

De scriptie is te bereiken door op deze pagina van de Universiteit van Amsterdam naar beneden te scrollen en door te klikken op ‘Pdf-document/454200’. 

Houtsnedes

Het levensverhaal van stadsheilige Liduina is diverse malen beschreven. Vooral de hagiografie van Brugman uit 1456 is bekend geworden. In 1498 drukte Otgier Nachtegael een mooie uitgave van de Latijnse hagiografie van Brugman. Het boek werd verlucht met een serie van twintig houtsneden met afbeeldingen uit Lidwina’s leven. Moerman bestudeerde vier overgebleven uitgaves. Een van deze incunabels (een voor 1 januari 1501 in Europa gedrukt boek, blad papier of prent) is in bewaring bij het Gemeentearchief.

Zeven jaar later, in 1505, gebruikte Nachtegael dezelfde houtsneden nog een keer voor een Middelnederlands leven van Lidwina. In deze druk heeft hij een aantal houtsneden meerdere keren afgedrukt. Beide boeken zijn aanwezig in het Museum Catharijneconvent in Utrecht en zijn met elkaar vergeleken. De werkwijze van Nachtegael bij het meervoudig afdrukken van de houtsneden, is geanalyseerd. In de Middelnederlandse versie creëerde hij ruimte voor de afbeeldingen door bij gelijkblijvende tekst, de hoofdstukken te splitsen en de titels aan te passen. Gekeken is naar de tekst-beeldrelatie, beschadigingen aan houtsneden en beeldtradities. In drie andere incunabelen, is bestudeerd hoe Lidwina als heilige is afgebeeld.