18-06-2012 — 

Schiedammer Cornelis Haga, vierhonderd jaar geleden de eerste Nederlandse ambassadeur in Turkije, is een van de ‘verborgen schatten’ die in het gelijknamige themajaar 2012 centraal zullen staan. Op 6 juli 2012 zal er een biografie over hem worden gepresenteerd in de Grote kerk. Bij die gelegenheid zou het natuurlijk mooi zijn om Haga te herdenken bij zijn laatste rustplaats, maar helaas is er in de kerk geen grafsteen met zijn naam meer aanwezig. Hoe heeft dat kunnen gebeuren?

wk25_1.jpg

In de zeventiende eeuw kon men in Schiedam op twee plaatsen begraven worden. Het verschil zat, zoals ook tijdens het leven, tussen arm en rijk. Armen en minder vermogenden werden op het op het kerkhof begraven. Ook kon men in de kerk, de Grote- of Sint Janskerk, worden begraven, maar een kerkgraf was niet goedkoop. Aan de ontbindingsgeur die dat moet hebben opgeleverd hebben we de uitdrukking ‘rijke stinkerd’ te danken...

Pleinen met graven

Het verhuren of verkopen van de diverse graven in de Grote Kerk werd gedaan door het college van kerkmeesters. De kerk had men onderverdeeld in de middel-, de noord- en de zuidkerk, die, omdat die later was aangebouwd, nog lang de ‘nieuwkerk’ werd genoemd. Ook op het vroegere priesterkoor en de ruimten ten noorden en ten zuiden daarvan werd begraven  Deze zes ruimten werden weer op hun beurt onderverdeeld in pleinen, en een plein bestond uit hoogstens veertien plekken in één rij graven.

1654

Het graf dat Cornelis Haga kocht was gelegen in de middelkerk, op het veertiende plein, op het negende graf. Op 10 mei 1653 kocht hij het graf van Michiel Vrancken van Dijck. Die had hier eerder twee van zijn kinderen laten begraven. Toen Haga in 1654 overleed, werd hij hier op de 24e augustus begraven. Zijn vrouw Aletta Brasser, die een jaar later overleed, werd bijgezet. Door archiefonderzoek weten we nu waar de exacte plek van het graf was, namelijk een meter of vier van de tweede pilaar links vanuit het westen. Op deze pilaar werd door de gemeenschappelijke erfgenamen een epitaaf aangebracht, die daar nog steeds is.

Verdwenen grafsteen

Wie echter naar de grafsteen zoekt komt bedrogen uit. In 1810 werd het graf gekocht door de familie Knappert, waarna het graf werd geruimd. De grafsteen werd verplaatst naar het achtste plein van de kerk, toen vlak bij de kansel en de dooptuin. Maar daar ligt de steen niet meer. In 1911 is deze verwijderd in verband met het aanbrengen van een hardstenen voet onder het doophek. Waar de steen sindsdien is gebleven is een raadsel. Omgedraaid, afgevoerd naar een steenhouwer, gebruikt als plaveisel?  Alles wat we weten is de tekst die op de steen stond: 'Cornelis Haga, oud-ambassadeur van Zweede'.