De wereld kent vele boulevards van gebroken dromen, waar gelukszoekers die naar de stad trokken hun hoop en illusies achter zich lieten. Schiedam kent echter een weg, een wijk zelfs van succes: Schiedam West. Historicus Han van der Horst kenmerkt West als een buurt van emancipatie, weelde en verwachting. Op de Landelijke Archievendag, 11 oktober 2008, verzorgt Van der Horst een lezing over de 'droom van het westen'. De lezing vormt een onderdeel van het project over de historie van huizen in Schiedam West: 'Huis vol verhalen'.
Het Westen is een twintigste-eeuwse wijk die voor het belangrijkste deel al voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog was voltooid. De lanen in dit stadsgedeelte ademen een onmiskenbare grandeur. Zo staan op de Burgemeester Knappertlaan de door Piet Sanders ontworpen bakstenen dubbele villa en het eigen woonhuis van de Schiedamse architect. Een contrast vormt de villa De Bruyne, ontworpen door het Rotterdamse architectenduo Brinkman en Van der Vlugt. Het was het woonhuis van de onderdirecteur van de Van Nelle fabriek en zowel het woonhuis als het fabriekcomplex dragen de slogan van de bouwers uit: 'licht, lucht en ruimte'.
Ondanks de statige huizen is de wijk innig verbonden met tijden van crisis. In 1914 werden werklozen ingezet om straten aan te leggen in de Diefhoek, het bosachtige gebied ten zuiden van de Warande vol slingerende laantjes. Ook werd in deze periode het idee geboren voor de aanleg van stadspark voor recreatie in de wijk - dit Julianapark werd in 1929 officieel geopend voor publiek.
Bewoner van Schiedam West Carl van Woerkom heeft vele uren in het Gemeentearchief Schiedam doorgebracht om een korte geschiedenis van het Julianapark samen te stellen. Dit kreeg vorm in een elegant boekje, uitgegeven door 'De Boekfabriek' - eveneens gevestigd in Schiedam West. De vruchtbare samenwerking vond plaats onder leiding van Ineke Hagen, cultuurscout van Schiedam West. Hagen legt momenteel haar oor te luisteren bij bewoners die de geschiedenis van hun eigen woonhuis in kaart brengen. Het project 'Huis vol verhalen' bevordert zo de betrokkenheid van de bewoners met de wijk en versterkt het identiteitsbesef.
Kunstenaar Frits Kloppers is bijvoorbeeld neergestreken in de Fabristraat - in 1907 het eerste sociale woningbouwproject van Piet Sanders. De huizen waren bestemd voor kleine zelfstandigen, ambtenaren en geschoolde arbeiders. Onder deze laatste groep was de sympathie voor de Sociaal Democratische Arbeiders Partij (SDAP) dermate sterk dat de straat en het aangrenzende pleintje bekend stonden als het 'rode dorp'. De arbeiders van Schiedam West waren actief betrokken bij de stakingen in de metaalindustrie in 1921 en 1922 brachten de nodige reuring in de toen nog jonge stadswijk.
Volgens historicus Van der Horst maakten de complexen van woningbouwverenigingen dat Schiedam West meer werd dan een 'rijkeluiskwartier'. Als je daar kwam te wonen, dan ging het je beter. In zijn lezing gaat Van der Horst in op de vraag of Schiedam West nog altijd een wijk van hoop en verwachting is.
Het boekje 'In vogelvlucht door de geschiedenis. Julianapark Schiedam' is te koop via het Gemeentearchief Schiedam voor 5 euro. De lezing van Han van der Horst is op Landelijke Archievendag, zaterdag 11 oktober, 12.30 uur, in het theater van Bibliotheek Waterweg, Stadserf. Toegang is gratis, reserveren is niet nodig.