In het kader van kennisuitwisseling hebben medewerkers van het Gemeentearchief Schiedam van 16 tot en met 20 maart 2015 een bezoek gebracht aan collega’s in Gävle en Borås in Zweden. De nadruk lag op conservering en restauratie van archief materiaal voor digitalisering. De kennisuitwisseling wordt gefinancierd door de Europese Commissie in het kader van de regeling Leonardo da Vinci.

Tegenover het 'Stadsarkivet' in Borås staat een negen meter hoog beeld van Pinocchio.

Conservering en restauratie voor digitalisering zijn niet alleen een kwestie van een goede uitvoering, maar in de eerste plaats een denkproces. Welke archiefstukken zijn wel of niet het bewaren waard, is er schade en moet er iets aan gedaan worden, en wat is de optimale manier om deze te bewaren? Uit werklessen bleek dat de vraag stellen en deze goed te bespreken belangrijker is dan een concreet antwoord. 

Maatschappelijke rol

Archiefinstellingen hebben behalve hun kerntaken (bewaren en beschikbaar stellen) ook een maatschappelijke rol. Als archieven aan één zaak geen gebrek hebben is het wel papier. Maar de menskracht vinden om dit alles te digitaliseren is een stuk moeilijker. Mensen die moeite hebben om een plek te (her-)vinden op de arbeidsmarkt kunnen van grote waarde zijn voor archieven. Zo werken bij het Gemeentearchief Schiedam collega’s via de sociale werkvoorziening.

Zelfvertrouwen door werk

Zweden heeft een strenge sociale arbeidsmarkt, gericht op mensen snel weer aan het werk te krijgen. In Gävle kregen we een getuigenis te horen van een vrouw die door een black-out niet meer terug kon keren naar haar stressvolle baan. Zij kon via het arbeidsbureau weer voorzichtig aan het werk bij de sociale werkplaats die een groot project voor het gemeentearchief uitvoert; het digitaliseren van een enorm fotoarchief aan glasnegatieven. Door het werk kreeg ze haar zelfvertrouwen en eigenwaarde terug, en na een vaste aanstelling als projectleider heeft ze minder zorgen voor de toekomst.  

Universiteit

Vijf uur verder met de trein ligt de stad Borås, wiens universiteit ook deelneemt aan de kennisuitwisseling. Na een rondleiding door het textielinstituut, dat de industriële identiteit (en de mogelijke toekomst) van de stad en de regio vertegenwoordigt en bewaart, werd op de universiteit verder gewerkt aan de handleiding. 
Het einddoel van het project is een logisch opgebouwde gereedschapskist met overdraagbare kennis onder de titel ‘training the trainers’, een logisch opgebouwd handboek voor instructeurs van (nieuwe) archiefmedewerkers waarmee de projectgroep de geleerde lessen en opgedane ervaringen wil doorgeven.