Deze week worden de doden uit de Tweede Wereldoorlog herdacht en de bevrijding van Nederland gevierd. Het is dit jaar 65 jaar na dato. Het lijkt met de jaren en het heengaan van hen die het bewust hebben meegemaakt steeds moeilijker om ons voor te kunnen stellen hoe die oorlogsjaren er uit zagen. Hoe was het om te leven in een tijd van rantsoenering, onderdrukking en de kans op bombardementen? Om onder te moeten duiken? Hoe zorgde men dat het gezin te eten kreeg? Of hoe maakten jonge mensen die jaren door?
Auteur Hans van der Sloot heeft geprobeerd antwoord te geven op die laatste vraag in zijn laatste boek‘Eindelijk weer gewoon naar buiten’, Oorlog en bevrijding door jongeren van toen. Deze uitgave is bedoeld voor leerlingen uit het voortgezet onderwijs die ook bibliotheeklid zijn. Éen van de bronnen die Van der Sloot aanhaalt zijn de oorlogsdagboekjes van de Vlaardinger Nico Bergwerf.
‘een vlot gespeelde film’
De dagboekjes, (een aantekeningenboekje en een in het net uitgewerkte versie daarvan) gaan vooral over wat de twintiger zoal bezighield en beleefde: recensies van bioscoopfilms, meisjes, en als het even kon naar de bioscoop gaan mét een meisje. Tussen bezoekjes aan de Passage en het Monopole en ommetjes met opgepikte ‘schatjes’ sijpelt steeds meer ook de oorlog tussendoor. Bomen zagen in het Sterrebos, aardappels rapen in het veld, of vervroeging van het uitgaansverbod.
Hier een fragment uit 1944:
“Dinsdagmorgen 26 sept wachtte ons weer een nieuwe verrassing. Toen ik bij de werf kwam stond er al het werkvolk bij elkaar. Geen mens mocht de fabriek op. Even later vloog de centrale in de lucht. We zijn daarna maar naar huis gegaan met order morgenochtend nog eens te komen horen. ’s Middags in Schiedam met Willem K., Cor Bijl en Henk Triel in een cafe gezeten. ’s Avonds mijn oude fiets weer eens berijdtbaar gemaakt. Er ligt nu om het voorwiel niets en om het achterwiel 2 buitenbanden overelkaar.”
Ter inzage en in goede staat
Nico overleeft de oorlog, maar niet zonder avonturen. Zo wordt hij tegen het eind van de oorlog opgepakt om in Duitsland te werken, maar weet hij met enkele anderen te ontsnappen. Het Gemeentearchief Schiedam kreeg de boekjes enkele jaren geleden als schenking van zijn weduwe. Door dit unieke inkijkje en nog vele andere soortelijke dagboeken, brieven en verslagen die bij en door het Gemeentearchief worden bewaard en ter inzage beschikbaar zijn kunnen historici -en u ook!- de herinnering aan de oorlog levend houden.
Win een exemplaar van ‘Eindelijk weer naar gewoon buiten’!
Het Gemeentearchief en Stichting Musis verloten drie exemplaren van ‘Eindelijk weer naar gewoon buiten’. Stuur om kans te maken vóór 13 mei 2010 een briefkaart of email naar het Gemeentearchief o.v.v. ‘Prijsvraag Schiedamse vertellingen’. Onder de inzenders worden de boeken verloot. Over de uitslag kan niet worden gecorrespondeerd.